Autyzm - Alpik Przedszkole Ciechanów
Co to jest autyzm?
Autyzm to zaburzenie rozwojowe, które jest coraz częściej diagnozowane u dzieci. Zaniepokojeni rodzice często zgłaszają się do lekarza lub psychologa, ponieważ widzą niepokojące sygnały w rozwoju ich dziecka – często jest to brak rozwoju mowy, brak reakcji na prośby czy polecenia, niechęć do nawiązywania kontaktów z innymi dziećmi, zachowania agresywne lub autoagresywne. Zachowania te rodzice obserwują zwykle pomiędzy 2 a 5 rokiem życia dziecka.
Pierwszą osobą, która opisała autyzm jako odrębną jednostkę był lekarz psychiatra Leo Kanner, miało to miejsce w latach 40-tych XX wieku. Badania jego dotyczyły tylko chłopców, u których obserwował on nieumiejętność wchodzenia w kontakt z drugim człowiekiem, „dziwaczne” zachowania (np. kręcenie się wokół własnej osi, machanie rękoma) czy izolację od otoczenia.
Aktualny stan wiedzy na temat autyzmu potwierdza , że jest to zaburzenie o charakterze neurorozwojowym, nie ma podłoża genetycznego ani środowiskowego. Najprawdopodobniej już w okresie życia płodowego dochodzi do zaburzenia pewnych procesów neurologicznych w mózgu, które potem mogą (ale nie muszą) skutkować pojawieniem się autyzmu. Autyzm statystycznie częściej dotyka chłopców i jego objawy najwyraźniej widoczne są od ok 2 roku życia dziecka.
Objawy autyzmu
Charakterystyczne dla autyzmu są:
– zaburzenia w rozwoju mowy (mowa nie rozwija się, jest opóźniona lub następuje regres w jej rozwoju),
– schematyczne , powtarzalne zachowania – dzieci lubią stałość, przewidywalność, rytuały, nie lubią nagłych zmian (np. często dzieci chcą chodzić tylko jedną ulubioną trasą, bawią się tylko określonymi zabawkami),
– używanie zabawek niezgodnie z ich przeznaczeniem – dzieci zamiast bawić się resorakami, ustawiają je w rzędy obok siebie, wpatrują się długo w wirujące obiekty (np. bączek, koła auta),
– trudność we wchodzeniu w kontakty z rówieśnikami – dzieci albo izolują się od innych dzieci (np. nie chcą wejść na plac zabaw, gdy są tam inne dzieci) lub też nawiązuje te kontakty w nieprawidłowy sposób (np. zbyt mocno przytulają innych, popychają),
– trudność z kontaktem wzrokowym – kontakt ten jest bardzo ulotny lub nie ma go wcale lub odwrotnie – jest on zbyt intensywny,
– zachowania agresywne lub autoagresywne – zdarzają się dzieci, które z uwagi na swoje trudności w komunikacji z innymi potrafią uderzyć, popchnąć,
– zachowania stymulacyjne – czyli takie, gdzie dziecko za pomocą swojego ciała dostarcza sobie stymulacji (np. wirowanie wokół własnej osi, machanie rączkami, manipulowanie paluszkami blisko oczu, podskakiwanie),
– trudności w obrębie tzw. Integracji Sensorycznej – dziecko nie lubi określonego rodzaju faktur, materiałów, jada tylko wybrane (mocno ograniczone) przez siebie pokarmy, nie lubi być dotykane czy przytulane (lub wręcz odwrotnie potrzebuje tego w nadmiarze).
Aby prawidłowo postawić diagnozę autyzmu potrzebny jest zespół specjalistów składający się z lekarza psychiatry dzieci i młodzieży, psychologa oraz pedagoga. Diagnoza polega na przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu z rodzicami dziecka, a także na obserwacji samego dziecka – gdzie dziecko ma możliwość swobodnej zabawy, ale też proszone jest o wykonanie różnych poleceń.
Po otrzymaniu diagnozy najlepszym rozwiązaniem jest podjęcie z dzieckiem intensywnej terapii – psychologicznej, pedagogicznej, logopedycznej oraz sensorycznej. Na szczęście jest możliwość uzyskania takiej pomocy nieodpłatnie – w ramach zajęć WWRD (wczesne wspomaganie rozwoju dziecka) lub w przedszkolu w ramach orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.
Na terenie Ciechanowa działa jedno przedszkole (Punkt Przedszkolny „PAN CZU” przy ul. Warszawskiej), które bezpłatnie oferuje dzieciom z autyzmem zajęcia z szeregiem specjalistów, a także zapewnia realizację wychowania przedszkolnego.
W przypadku dzieci z autyzmem bardzo ważne jest, aby zaczynały one swoją przygodę z terapią w małych kameralnych grupach, gdzie mają zapewnioną opiekę indywidualną (tzw. terapeuta cień, który pracuje tylko z jednym dzieckiem). Istotne jest zapewnienie konkretnemu dziecku terapii szytej pod jego potrzeby – u niektórych większy nacisk należy położyć na zajęcia z pedagogiem, u innych z logopedą, etc. Plan terapii dziecka powinien zostać poprzedzony wykonaniem wcześniej odpowiednich testów, które pokazują specjalistom, gdzie leżą największe trudności.